Tekstweergave van DD_1869-10-05_00001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
IHngfsdatf S October. DE KOERIER. No. 14. IsHsïl. Weekblad aan volksbelang' gewijd. Prijs per 3 maande» door Wet gahaali Rijk 50 cent Adtiertitiitiiin 5 cent per regel, groole letters naar gelang der plaats die zij beslaan, Enkele nummers, zoolang de voorraad strekt, 5 cent, franco per post 6 cent. Alle stukken vuur ilcifl Cuuiaut [.. Mini'i. motten uiterlijk des Maundaya - namiddags bij de aUgtVWi franco ingezonden zijn, oU in het eerstvulgend num - mer geplaatst te wurdeti. Alle boekhandtlaren eu fottkantortn nemen bt - stelliugeu aan. Verschijnt geregeld eiken Diiigsdagniorgen, bij RuTERIWG en Vermaxuel, te Deventer. Vaderland! Hoe moet de houding van Nederland zijn tegenover zijn magtigen nabuur, het sterke eu trotsche Pruisen? Moeten wij de onderlinge verhouding tusschen de beide rijken ver - geleken met die tusschen Klein Duimpje en Reuzeman; en met vreeze en bevinge iedere beweging van den schrikkelfjkeu kannibaal gadeslaan, in afwachting van het oogenblik', waarin het hem behagen zal, ook ons met huid en haar op te slokken? Moeten wij den geduchten buurman met ecu uittartendeu glimlach in de oogen zien, en forten bouwen, en Snider - ge weren koopen, eu kanonnen gieten , eu toasten slaan op scherpschuttersdiners, en «Wien Neêrlandsch bloed" zingen, eu dapper zijn? Moeten wrj vol bewondering de handen ten hemel heffen bij 't aanschouwen van de politieke Wirthschaft onzer mede-Germanen, en dweepen met hun ééuig Duitschland, eu zachtjes aan beginnen te betreuren, dat Holland het znlige lot van Hannover en Nassau nog niet deelt? Of wel, moeten wij verstandige meuschcn zyn, en erkenuen, dat Pruiseu bij al zijn kwaad veel goeds, en bij al zijn goed veel kwaads heeft? Moeten wij onze buren de hand der vriendschap bieden, als mannen broeders; en ons noch door dwaze kiudervrees iii een hoekje laten jagen, om daar angstig te schreeuwen en te jammeren; noch door al te goed ver - trouwen in slaap laten sussen, om misschien vroeg of laat op een onzachte manier wakker geschud te worden? De dagbladen hebben in de laatste weken vele en lange beschouwingen over deze en dergelijke vragen geschreven, en fantastische variatiën uitgevoerd op een themu, dat men de Nederlanders liever in al zijn eenvoudige duidelijkheid moest voorspelen, daar het dan door iedereen kan worden begrepen. Pruisen heeft in de laatste jaren eenige groote schreden gedaan, echte zeven-mijls-laarzen-schreden, tot verwezenlijking van het oude ideaal: een ccnig Duitscblaud. In die rigting zal men ongetwijfeld voortgaan, en welligt is over een dozijn jaren het ideaal bereikt. Maar nu rijst voor ons, Nederlanders, van zelf de vraag: zullen de opgewonden Duitschers lioli niet gaiiu verbeelden, dat ook Nederland in het geluk van die langgeweuschte en zuurverdiende éénheid moet deelen? Men weet, dat Duitschers en Hollanders loteu zijn van een zelfden stam; in het oog der eerstgenoemden gaat deze sta in ver - wantschap zelfs zóó ver, dut zij onze lieve, schoone moeder - taal wel, met allergt-nadig3te welwillendheid, uls ecu soort van platl-DüUch willen erkennen, zeer geschikt om door een tweeden Fritz Reuter in een bundel novellen tot de waardig - heid van geschreven taal verheven te worden. De bekende Oemüthlicltktü en Liebenzicürdigkeit onzer germaansche statn - genooten konden hen, in een oogeuhlik vau achwarmtrücht mensi'henliefde, wel eens doen besluiten, om niet alleen Neder - land, niet zijn schoone zeehavens, maar ook de ncdcrlandsche koloniën, in innige vervoering aan het Ireue Bruderhi-r: te drukken, on niet weer los te laten; waarbij zij naluiulijk niet nalaten zouden, met hun grooten Schiller uit te roepen: "Seyd umxchlungen MilUoiien /" De mogelijkheid van zulk een lastige uitbarsting van di.it - schen gce^t blijft bestaan; en wij mogen voor dit feit, niet— tegenstrtande alle pruisische verzekeringen vun vriendschap, de oogen niet sluiten. Nog onlangs spraken wij over dit onderwerp met een Pruis, «lie vol welwillendheid was tegen - over Ne lerland, en het denkbeeld van een gewelddadige annexatie ver van zich wierp. Desniettemin meende de man , dal liet een staaltje van overgroole domheid, ja van pligtver - zuim , van ons, Hollanders, wezen zou, zoo we niet over een aam al jaren, — zoodra namelijk het. duitscho eenheids-werk in Duitschlaud zelf volbragt zal wezen, — uil eigen beweging onze inlijving bij de «broeders" kwamen verzoeken. Aangezien het nu nog bewezen moet worden, dat Nederland hij eene inlijving in Pruisen iets zou winnen, terwijl we Hon - derd goede dingen kunnen opsommen, die het er door zou verliezen, is het zaak, dat wij op alle eventualiteiten ge - wapend zijn. Men versta ons wel. Wij willen geen nan^akkering van de pruisenvrees, de bi sm arcoph o b i e, welke hier na den duitschen oorlog van 1866 nitbr.ik, en zulk een epidemisch karnktttr aannam. Laat ons geen ouveriUudigcn haal of achter - docht koesteren tegen een volk, dat onmiskenbaar veel goeds heeft, en dat groote dingen tot stand heeft gebragt. Zoo Pruisen ons de hand der vriendschap reikt, moeten wij die aannemen, en den handdruk met een opregt gemoed beant - woorden. Doch wij moeten zeker zijn dat die hand ons ge - reikt wordt, als door een vriend aan een vriend, op den voet van volkomen gelijkheid. Hel mag niet de hand wezen . die ecu vader zijn zoon, die de meester den leerling, die de sterke den zwakke aanbiedt; ook al erkennen we, dat we zwak zijn, en veel te leeren hebben. Zoodm we ons van Pruiseus zijde eene beschermende houding laten welgevallen, hebben we de eer9te schrede gezet op den weg, die tot ver - lies onzer nationaliteit voert. Zullen wij dien weg op den duur kunnen vermijden? Ziedaar een andere vraag, waarop het moeilijk valt te ant - woorden. Wij laten het geval van gewelddadige annexatie, waarbij wij voor de overtnagt moeten bukken, buiten rekening. Doch zelfs al houden onze buren zich aan de zoo vaak afge - legde verklaring dat zij geen verovering van Holland door de wapenen begeeren ; — dan nog, is de vraag: zal er niet een tijd komen, waarin het bestaan der kleiue nationaliteiten eene onmogelijkheid wordt, en waarin Nederland het als een geluk beschouwen zal, bij een grooter Rijk te worden ingelijfd? Wanneer we ons het europeeselie statenstelsel voor den geest roepen, zoo als het was vóór 100 jaren, en daarmede den tegenwoordigen toestand vergelijken, dan moeten wij wel tot de erkenning komen, dat die gevreesde dag, die dag van zelfvernietiging, welligt ook voor onzen kleinen Staat eenmaal zal aanbreken. Het is treurig, zulk een mogelijkheid te moeten erkennen; ook al hopen en vertrouwen wij, dat niemand van het thans levende geslacht dat vernederende tijdstip zal beleven. Als de onverbiddelijke geest des tijds tot den ondergang onzer nationaliteit heeft besloten, is er geen verzet mogelijk. Doch het vonnis is nog niet uitgesproken; en wél kannen wij er vóél toe bijdragen, om die uitspraak af te weren, of ten miuste te vertragen. Laat ons eene waardige houding aan - nemen in den rij der europeesche mogendheden. Vooral tegen - over Pruisen, van waar wij waarschijnlijk het gevaar zullen zien opdagen, als het komt, — zij ons gedrag onberispelijk. Laat ons zoo wel beleedigende koelheid als uwaze volgzaam - heid , zoowel gevaarlijke vitzucht als laffe vleijerij vermijden. En laat ons vooral twee oudvadeilaudsche spnekwoordeu in 't geheugen houden : «Ekklijk vuurt het langst, en "Eendbagt maakt magt!" NXfUWSTIJDINGrEN. Buitenland. I.IIOMT-illlll lIWII . — Ken der hoogste regterlijke overheden iv Schotland, heelt zich door zelfmoord van het leven beroofd. Men denkt ten gevolde van het ingestelde onderzoek naar omkoopingen, die hij bel verkiezen van parlementsleden hebben plaats gevonden. — Groote sommen worden thans door particulieren aan de opgeheven lersche staatskerk geschonken. — Het adres aan de Itegeering, hetwelk in Wales circu - leert, ten verzoeke om opheffing der Staatskerk aldaar, is reeds door een groot aantal personen onderteekend. — Lord Clarendou heeft op een gastmaal te Waterford medegedeeld , dat sedert den oorlog tusschen Pruisen en Oosten - rijk, da vooruitzigten op het behoud van den vrede nog nimmer zoo goed zijn geweest als tegenwoordig. — In weerwil van de strenge bepalingen tegen omkooping van kiezers door de afgevaardigden, hebben die ifrufbepalin - gen nog weinig geholpen. Da rsgtSTi, welke op dit uogenblik door het land reizen, verklaren, dal juist gehandeld wordt alsof Ie wet niet bestond. — Velen zullen zeker onbekend zijn met het onregt waar - over de lersche pachter zich beklaagt; ter opheldering deelcn wij het volgende mede uit de Time». «De lersche bOSf huurt een stuk woest land Door onvermoeide vlijt gelukt het hem dit vruchtbaar te maken. Hij omheint den grond, mest. die, en bouwt er zijn huisje op, kortom, hij schept met eigen km. li' en op eigen kosten, uit eene (lorre, niets opbrengende wildernis, eene welvarende hoeve. >laar op zekeren dag kemt den ci.cnaar, zegt den huur op eu bauadart da hoeve, zoudar dat hij een stuiver behoeft uit te koeren aan den man , wiens arbeid den grond tisnvoudig in waarde deed toenemen. — Is het nu te verwonderen, dat eeue dusdanige wijze van hande - len den ler ontevreden maakt. Men zegge niet: waarom on - derwerpt de boer zich hieraan en bedingt geeue andere voor - waarde, de overgroote concurrentie maakt hem dit onmogelijk, en daarom kan slechts eeue wet die den pachter het loon vuor zijn arbeid en vergoeding voor gemaakte kosten verzekert hieraan, paal en perk stellen." Zou er door de regering niets op gevonden kunnen worden, dat erfpacht in plaats van het bestaande stelsel kon treden. I ll»\W lIIJÜ — In de negen kiesdistricten van Parijs circuleert thans ecu manifest aan de afgevaardigden der hoofdstad , waarin de hoop wordt uitgedrukt, dat zij den 26 Octoher tullen toonen het vertrouwen waardig te zijn, dat hunne committenten in hen gesteld hebben. — Te Lyon wordt door de democratische kiezers een ander manifest geteekend. Men dringt daarin hbu op al de vrij - heden en rrgten, die in de beginselen van 1789 opgesloten zijn. Het manifest geeft vervolgens een uitvoerig programma dier vrijhedeu. Het aantal personen, die reeds tot deze ver - klaring toegetreden zijn, is vrij aanzienlijk. — De Liberté wijst op het feit, dat, acht dagen vóórdat de misdaad bij Pantin gepleegd is, te Parijs twee personen ter dood zijn gebragt, en laat daarop de vraag volgen : hebben deze executiën Troppraann en zijne medepligtigen weerhouden hun gruwelstuk te volvoeren? Waartoe dieut dus de guillotine? — Behalve de HH. Marion en Girault heeft de Heer Choi - seul, afgevaardigde van het departement Seiue et Marne, zijne adhesie betuigd aan het voorstel van de Kératry om op 26 Oct. in de vergaderzaal van het wetgevend ligchaam op te komen, ten einde zijn mandaat uit te oefenen. — Pater Hyacinthe, die sedert hij het klooster heeft ver - laten, de kleederdragt der Parijssche wereldlijke geestelijken heeft aangenomen, is, volgens de Preite, door den aartsbis - schop van Parijs ontvangen. Te Rome zal hij door de bis - schoppen van Chalons eu Bayeux en door de aartsbisschoppen van Aviguon en van Rheims worden verdedigd ; de kardinaal Mathieu daarentegen zal den brief van den welsprekenden ex - monnik bestrijden. Pater Hyacinthe heeft «.ringend den wenseh te kennen gegeveu, om zelf voor de vergaderde kerkvorsten te verschijnen. Pauijs, 28 Sept. Het Journal des Débatt behelst een antwoord van pater Hyacinthe aan den bisschop van Orleans. Het luidt als volgt: *lk ben zeer gevoelig voor den brief, dieu ik de eer had van u te out vangen en zeer dankbaar voor de gebeden, welke gij voor mij wilt opzenden; maar noch uwe verwijten, noch uw raad kan ik aannemen. Hetgeen gij een ergen misstap noemt, noem ik dure pligt. Aanvaard Xlsr. de betuiging der eerbiedige gevoelen», wnar - tnede ik, in Christus en iv zijne kerk, blijf Uw dw. en gehoorzame dienaar, Pabus, 26 3ept. 1869. Br. HYACINTHE. — Naar men verzekert, hebben verscheidene afgevaardigden eene audiëntie bij den Keizer gehad, om aan te dringen op de spoedige bijeenroeping 'ler Kamer, daar dit de wensch des laiiiis is. De Keizer moet geantwoord hebben, dat de zaak be=list zal worden in een Kabinetsraad op 2 Octolx r, als wanneer al de Ministers tegenwoordig zullen zijn. — De graaf Napoleon de Chnmpagny, een der 116, maareen man die aan den Keizer zeer verknocht is, verklaart zich thans ook, in een aan den Moniteur geschreven brief, voor de on - middellijke bijeenroeping van het Wetgevend Ligchaam. — Te Bordeaux heeft aan boord vbii een lichterschip ge - laden met petroleum eene ontploffing plaats gehad. De braad heeft den geheelen nacht geduurd. Twintig a dertig groote schepen zijn vernield. De schade wordt op 4 a 6 mill. Fr«. begroot; maar menschenlevcns heeft men niet te betreuren. — Prins Napoleon heeft met den keizer en de keizerin SSB langdurig onderhoud gehad, dat van intiemen aard was. He - durende de reis der keizerin zal de Prins met ecnige schepen in de Adriatische zee kruisen. Er senijnt thuis tusschen de leden der keizerlijke familie de beste verstandhouding te bestuaii. — 30 Sept. In ü«n afgeloopen nacht is het llippodrome alhier afgebrand. — De ministerieele bladen zeggen «lat het gouvernement besloten heelt, om aan de heftuje bedreigingen van de dag - bladen geen gevolg ts geven. Zij eischen dat het Wetgevend Ligchaam den 26 Octobcr zal worden bijeengeroepen ; maar het zal waarschijnlijk eerst in November bijeenkomen. Middeler - wijl zullen belangrijke wetsontwerpen in gereedheid worden ge - bragt, die bij het Wetgevend Ligchaam /uilen worden ingediend. — Volgens (is libéralt binden is Ir.inseLr polili< iir boiMit* znkelijk op 111; irifl om op d( vitjhcid te pissen in Blil op dieven en BtOSfuttb .. is. 'I "P, IRS lOti *■ ifi <-iii, ■ ■■■ j» , (ÜBuei bcmoeijelijking van de zijde der politie, naai Amerika zijn ontkomen, indien niet de verhalen in de dagbladen sommige lieden te ll.nre- hadden wakker gemaakt. —■ 3 Oct. Hij keizerlijk bealuit worden de Senaat en htt \W ■•viuid Ligthaim tagan 89 Novaiubar bgteugtroepen.